Het oude en het nieuwe leren

Het oude en het nieuwe leren

Opdrachtgever: SLO (Stichtin Leerplanontwikkeling), Enschede

SLO is een landelijk expertisecentrum voor leerplanontwikkeling en de ontwikkeling van het curriculum in het primair, speciaal en voortgezet onderwijs in Nederland. Het curriculum is een belangrijk fundament voor goed onderwijs, dat wordt ontwikkeld in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen samen met leraren, schoolleiders en andere partners.

Voor SLO bracht ik de historische ontwikkeling van opvattingen over het onderwijs in kaart. Op de kaart staan drie eilanden centraal: Spelen, Leren en Werken. In de traditionele opvatting van onderwijs zijn de eilanden aparte staatjes, gescheiden door een zeegrens. Ieder eiland verbeeldt een stadium van een kinderleven, een mensenleven. Eerst spelen, dan verhuis je naar het eiland Leren voor de  school. Er is een vaste route, veel blijft vanaf de weg gezien volledig buiten beschouwing. Tenslotte migreer je naar het eiland Werken om nooit meer terug te keren.

In een moderne opvatting van het leren zijn die eilanden verbonden met een netwerk van infrastructuur, er liggen bruggen en spoorverbindingen tussen Leren, Werken en Spelen. De grenzen zijn opgeheven, er is een nieuw soort bewegingsvrijheid ontstaan. Nieuwe gebieden, zoals Spelend Leren, Lerend Werken en Werkend Spelen zijn gevestigd. In een oogopslag is zichtbaar hoe de inhoudelijke samenhang van een nieuwe beschouwing zich tot de historie en een persoonlijke chronologische ontwikkeling verhoudt.

Een derde kaart toont de Hoofdstad, die in de oude opvatting een ommuurde vestingstad is, waar vaste normen heersten. De vestingwerken zijn in de nieuwe Hoofdstad geslecht, en in de ruime buitenwijken wonen bewoners van heinde en verre, in de Talentenwijk, bij Ondernemen, in de Sociale wijk, de Gidsen wijk of in de uiterst rustige straten van Zelf.

nl_NL